herb i godło Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Unia lubelska na wieki zmieniła kształt Królestwa Polskiego. Połączyło się ono z Wielkim Księstwem Litewskim, co dało początek jednemu z największych terytorialnie tworów w Europie. Przez wiele lat dzięki temu połączeniu Polska była jednym z liczących się graczy w polityce kontynentu.
Jednak jak to wpłynęło na heraldykę?
Godło, a herb
Wyjaśnimy najpierw jedną rzecz. Według heraldyki herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów, a godło Rzeczypospolitej Obojga Narodów to nie to samo. Godłem Rzeczypospolitej jest Orzeł Biały, reprezentujący Królestwo Polskie oraz Pogoń, symbolizujący Wielkie Księstwo Litewskie.
Natomiast herbem Rzeczypospolitej jest…
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów
Herb Rzeczypospolitej Obojga Narodów to czerwona tarcza podzielona na cztery części. Na przemiennie umieszczono w owych czterech polach orła białego w koronie oraz Pogoń, czyli rycerza na koniu. W wersji oficjalnej na dodatek nad tarczą umieszczana jest królewska korona w barwach złoto-czerwonych zwieńczona krzyżem.
Od kiedy herb był używany?
Wydawać by się mogło, że herb używany przez Rzeczypospolitą Obojga Narodów powstał po unii lubelskiej w 1575 roku. Jednak to nieprawda. Wzór dla herbu powstał już wcześniej, jeszcze za panowania ostatnich Jagiellonów.
Powstał on na skutek wcześniej unii personalnej – Zygmunt I Stary był bowiem jednocześnie królem Polski oraz wielkim księciem litewskim, podobnie jak jego syn Zygmunt August. Już oni posługiwali się herbem podzielonym na cztery pola. Różnica polega jedynie na tym, że na ich herbach widniały godła dynastyczne odpowiednie dla Jagiellonów na dwóch z głównych pól tarczy, zamiast na sercowym, piątym polu, co stało się później, w okresie królów elekcyjnych.